CYBERPRZESTRZEŃ – między fascynacją a uzależnieniem
Internet na dobre zadomowił się w naszym codziennym życiu. Dla pokolenia nastolatków jest nieodłącznym elementem rzeczywistości, w jakiej przyszło jej dorastać. Cyberprzestrzeń z jednej strony może stanowić nieograniczoną skarbnicę wiedzy, wspierającą rozwój oraz narzędzie pomagające podtrzymać relacje z ludźmi. Z drugiej strony może stać się kuszącym „medium”, które stosowane w nadmiarze wymyka się spod kontroli i powoduje problemy. Dzieje się tak, gdy internet zaczyna być traktowany jako sposób radzenia sobie ze stresem i napięciem, staje się ucieczką od szarej codzienności, zastępuje normalne kontakty ze znajomymi i bliskimi. Analogia do uzależnień od substancji psychoaktywnych sugeruje, że utrata kontroli nad komputerem może mieć bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia i rozwoju młodych ludzi.
Sygnały ostrzegawcze
Zaabsorbowanie internetem nie kończy się z chwilą odłączenia od sieci – nastolatek może wręcz obsesyjnie zastanawiać sie nad tym, co dzieje się w internecie podczas jego nieobecności.
- Młody człowiek bagatelizuje swój problem, pomniejszając znaczenie ilości spędzonego czasu przy komputerze; w takiej sytuacji często szuka usprawiedliwiających wymówek lub przeciąga czas pobytu w sieci.
- Nastolatek traci kontrolę nad czasem spędzonym przed komputerem.
- Zaniedbuje codzienne obowiązki i popada w konflikty z najbliższymi.
- Korzystanie z sieci zaczyna wzbudzać silne uczucia, jak np.: euforię, zadowolenie i satysfakcję, gdy spędza czas przed komputerem oraz irytację, niepokój, frustrację, kiedy dostęp do sieci jest utrudniony lub niemożliwy.
- Pomimo solennych przyrzeczeń nastolatkowi nie udaje się zapanować nad przemożną potrzebą uzyskania dostępu do internetu czy komputera.
Działania profilaktyczne – co rodzice mogą zrobić?
- Kontrolować czas spędzany przed komputerem (max. 1 – 3 godziny dziennie w zależności od wieku).
- Dbać o przestrzeganie zasady: najpierw obowiązki (nauka), potem przyjemności (komputer).
- Byc konsekwentnym i asertywnym w egzekwowaniu wymagań i ustalonych zasad.
- Dbać o zapewnienie różnych form spędzania czasu wolnego.
- Wspierac rozwój zainteresowań.
- Utrzymywać dobre relacje z dzieckiem.
Gdzie szukać pomocy?
Jeśli niepokoi Cię zachowanie dziecka skontaktuj się z http://helpline.org.pl . Pod bezpłatnym numerem telefonu 800 100 100 czynnym od poniedziałku do piątku w godz. 11:00 – 17:00, lub przez email: [email protected] Tutaj pomoc mogą uzyskać młodzi internauci, ich rodzice oraz profesjonaliści.
Więcej informacji na stronie: http://helpline.org.pl
Asertywność – zachowanie asertywne to umiejętność, dzięki której ludzie otwarcie wyrażają swoje myśli, preferencje, uczucia, przekonania, poglądy, wartości bez odczuwania wewnętrznego dyskomfortu i nie lekceważąc rozmówcy. W sytuacjach konfliktowych, umiejętności asertywne pozwalają osiągnąć kompromis, bez poświęcania własnej godności i rezygnacji z uznanych wartości. Ludzie asertywni potrafią powiedzieć „nie”, bez wyrzutów sumienia, złości czy lęku.
Opracowała
Agnieszka Kukier – pedagog szkolny